Podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu Minister Klimatu Michał Kurtyka przedstawił założenia polityki energetycznej dla Polski do 2040 r., z przedstawionego fragmentu strategii jasno wynika, iż rząd nie wiek jak przeprowadzić sprawiedliwą transformację energetyczną w Polsce. Minister mówi o konieczności dochodzenia do neutralności klimatycznej, z drugiej skazuje naszą gospodarkę, że nadal będzie oparta na węglu. Już dziś należy powołać Pełnomocnika ds. transformacji energetycznej i przygotować plan dla regionów, których gospodarka wciąż uzależniona jest od wydobycia węgla.
Doskonałym przykładem miejsca, które potrzebuje takiej strategii jest Bełchatów, 60 tysięczne miasto, gdzie praca oparta jest na węglu, który zdaniem ekspertów od 2030 będzie nieopłacalnym surowcem.
W związku z tym pani poseł Anita Sowińska zwróciła się do Ministra Klimatu i Ministra Aktywów Państwowych z pytaniami o konkretne działania:
- Kiedy Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego przystąpi do Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji?Kiedy Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego powoła pełnomocnika ds. koordynacji projektem sprawiedliwej transformacji, wzorem województwa wielkopolskiego?
- Jaki jest harmonogram projektu sprawiedliwej transformacji regionu łódzkiego (bełchatowskiego)?
- Do kiedy zostanie przygotowany Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji?
- Kiedy planowane są konsultacje społeczne?
- Kiedy planowana jest decyzja o nieprzystąpieniu do budowy odkrywki w Złoczewie?
Beata Maciejewska podczas konferencji prasowej powiedziała:
Podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu Minister Klimatu Michał Kurtyka przedstawił założenia polityki energetycznej dla Polski do 2040 r. Z jednej strony mówił tam o konieczności dochodzenia przez Polskę do neutralności klimatycznej, a z drugiej strony nadal wskazuje, iż nasza gospodarka nadal będzie oparta na węglu. Tę strategię mamy niedługo poznać w całości, ma już na tym etapie pokazuje, iż rząd nie wie, jak zrealizować sprawiedliwą transformację energetyczną.
Podczas rozmów w trakcie Forum Ekonomicznego rozmawiano o tej transformacji, rozmawiano co zrobić z Bełchatowem, gdzie mieszka 60 tysięcy ludzi, ale nie padła żadna odpowiedź co zrobić z tym miastem, kiedy trzeba będzie odejść od węgla. Temat ten był przerzucany jak gorący kartofel, pomimo że w dyskusji udział brały osoby z różnych ministerstw, a także nowy pełnomocnik rządu ds. górnictwa.
Nie może tak być, że rząd nie ma żadnego pomysłu jak przeprowadzić górników przez transformację energetyczną, ale wie, że nadal chce korzystać z węgla po 2030 r., ponieważ wskazuje, iż ponad 50% naszej energetyki będzie na nim oparty, chociaż jak wskazują eksperci, będzie to nieopłacalne.
Takie miejscowości jak Bełchatów potrzebują czynów a nie słów. Tydzień temu posłanka Anita Sowińska zorganizowała w tym mieście spotkanie, w którym udział wzięli eksperci, członkowie związków zawodowych oraz przedstawiciele lokalnej społeczności, aby porozmawiać o przyszłości takich regionów jak ten.
Anita Sowińska podczas konferencji prasowej powiedziała:
4 września 2020 r. w Bełchatowie obyło się spotkanie Zespołu Parlamentarnego Zielony Ład dla Polski. Po raz pierwszy w historii tego miasta do jednego stołu usiedli wszyscy Interesariusze: przedstawiciele środowisk naukowych, fundacji, prawnicy, przedstawiciele związków zawodowych kopalni i elektrowni w Bełchatowie, przedstawiciele rządu, lokalni działacze i aktywiści i przedstawiciele samorządu różnego szczebla: wojewódzkiego, powiatowego, miasta Bełchatowa i gmin.
Chciałabym podzielić się z Państwem wnioskami z tego spotkania, gdyż uważam, że to spotkanie mogło być jednym z przełomowych wydarzeń w historii energetyki w Polsce.
Pierwszym podstawowym wnioskiem była zgoda co do tego, że transformacja energetyczna już się zaczęła i jest nieunikniona. I to niezależnie od tego jak samorządy i przedsiębiorstwa energetyczne do niej podejdą, ponieważ energetyka to ekonomia, a ta wymusza odejście od drogiego węgla.
Drugi wniosek jest taki, że największym problemem stojącym na drodze do zmian, jest niepewność pracowników i mieszkańców regionu w zakresie przyszłości kopalni i elektrowni. Brak decyzji co do odkrywki w Złoczewie, brak planów transformacji regionu. Jak zapewniają związki zawodowe, najgorsza dla tych ludzi jest niepewność i brak jasnego planu samorządu w tym temacie. Należy taki plan jak najszybciej sporządzić, skonsultować i ogłosić, tak by mieszkańcy regionu wiedzieli jaką mają perspektywę pracy w najbliższych latach, jaką edukację podjąć i jak planować swoje dalsze życie.
Trzeci wniosek jest taki, że czas na działania i potrzebne jest zaangażowanie samorządu, w szczególności Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego. Zespół zaproponował powołanie lokalnego pełnomocnika ds. transformacji energetycznej, który reprezentowałby region przed władzami centralnymi i skoordynował przygotowanie Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji (wzorem województwa wielkopolskiego).
Bełchatów i całe województwo łódzkie może zyskać nawet 45 mld zł ze wszystkich Funduszy Strukturalnych w latach 2021-2027, w tym 13 mld zł środków publicznych z samego Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji. Te pieniądze dają nam szansę na rozwój całego regionu i stworzenie dziesiątek tysięcy nowych i dobrze płatnych miejsc pracy. Niestety, opieszałość rządu i Marszałka Województwa Łódzkiego może sprawić, że te pieniądze stracimy.
Mnie udało się doprowadzić do konstruktywnego dialogu, ale moja rola w pewnym stopniu kończy – pora, aby samorząd i rząd przejął inicjatywę. Chcę mieć pewność, że ten potencjał, ta nadzieja, którą pokładają ludzie, to nie zostanie zmarnowane, dlatego zwróciłam się do Ministra Klimatu i Ministra Aktywów Państwowych z pytaniami o konkretne działania:
- Kiedy Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego przystąpi do Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji?Kiedy Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego powoła pełnomocnika ds. koordynacji projektem sprawiedliwej transformacji, wzorem województwa wielkopolskiego?
- Jaki jest harmonogram projektu sprawiedliwej transformacji regionu łódzkiego (bełchatowskiego), w tym m.in.:
- Do kiedy zostanie przygotowany Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji
- Kiedy planowane są konsultacje społeczne
- Kiedy planowana jest decyzja o nieprzystąpieniu do budowy odkrywki w Złoczewie
Nie możemy sobie pozwolić na opieszałość, ponieważ tu chodzi o odpowiedzialność za miliony ludzi. Nie możemy sobie też pozwolić na brak zgody w zakresie transformacji energetycznej. Nawet jeśli różnimy się politycznie, spieramy się, to ciąży na nas duża odpowiedzialność i teraz jest ten czas, kiedy potrzebujemy zgody i działań, jak nigdy dotąd.